Co lepsze – fotowoltaika czy solary? To jedno z bardziej powszechnych pytań dotyczących odnawialnych źródeł energii w ostatnich latach. Coraz bardziej popularne bowiem stają się ciepło i energia elektryczna, pozyskiwane ze źródeł alternatywnych. Dlaczego tak się dzieje? Jest to sposób na obniżenie kosztów w domach jednorodzinnych i firmach. Instalacja, z której pomocą jest możliwe wykorzystanie promieni słonecznych, a co za tym idzie pozyskanie ciepła i energii elektrycznej, ma coraz szersze zastosowanie. Mimo, że zarówno kolektory słoneczne, jak i ogniwa fotowoltaiczne są w ostatnich latach bardzo rozpowszechnione, sporo osób nadal nie wie, jaka jest różnica między nimi. Tą wiedzę warto posiadać szczególnie, jeśli stoisz przed wyborem – solary, czy fotowoltaika?
Fotowoltaika – sukces Odnawialnych Źródeł Energii w Polsce
Badania przeprowadzone przez Instytut Energii Odnawialnej w Polsce dowodzą, że nasz rynek fotowoltaiki jest na wysokim poziome i wciąż rośnie. Raport „Rynek Fotowoltaiki w Polsce 2021” dowodzi, że rok 2021 zakończył się wielkim sukcesem polskiej branży fotowoltaicznej. Wynikło to ze zmian regulacyjnych i stale rosnących cen energii elektrycznej. Podobnie jak w poprzednich latach, największy wkład w powodzenie branży fotowoltaiki mieli prosumenci indywidualni – prawie 80% udziału w rynku. Polska plasowała się na drugim miejscu – po Niemcach – pod względem przyrostu mocy zainstalowanej PV na terenie Unii Europejskiej. Ostatnie 10 lat rozwoju fotowoltaiki zostało przez autorów raportu nazwane „złotą dekadą polskiej fotowoltaiki”. Jest to zwieńczenie wielu lat starań całej branży, wyszczególniając boom fotowoltaiczny, który nastąpił w ostatnich czterech latach – fotowoltaika okrzyknięta została hitem inwestycyjnym na skalę europejską. Co jednak odróżnia panele fotowoltaiczne od tych solarnych, równie popularnych we wcześniejszych latach?
Fotowoltaika – czym różni się od solarów?
Pomimo, że zarówno fotowoltaika jak i solary swoją moc czerpią z energii słonecznej, nie należy umieszczać pomiędzy nimi znaku równości. Mówiąc wprost – panele fotowoltaiczne mają za zadanie produkować energię elektryczną. Pomagają im w tym odnawialne źródła energii, w tym przypadku jest to promieniowanie słoneczne. Takie panele to zespoły ogniw fotowoltaicznych, czyli jednostek zbudowanych na bazie krzemu produkujących napięcie o skali 0,5 V. Te zespoły połączone w panele fotowoltaiczne mogą wyprodukować odpowiednią ilość energii elektrycznej.
Fotowoltaika, tak samo jak solary wykorzystuje energię słoneczną. Jakie są zatem różnice pomiędzy panelem fotowoltaicznym a kolektorem słonecznym? Wiesz już, że panele fotowoltaiczne używają promienie słoneczne aby przekształcić je w energię elektryczną. Funkcja kolektorów słonecznych natomiast jest nieco inna, gdyż zawiera się tylko i wyłącznie w produkcji ciepła. Innymi słowy – promienie słoneczne pochłaniane przez absorbery zainstalowane w solarach, zamieniane są w ciepło. Następnie czynnik grzewczy, jakim może być woda lub niezamarzający, specjalny płyn (glikol), transportuje ciepło do zasobnika. Przede wszystkim służy to ogrzewaniu ciepłej wody użytkowej, jaką masz w kranie. Podsumowując, instalacja fotowoltaiczna wyprodukowany prąd może wykorzystać w dużo szerszym zakresie, niż tylko do podgrzewania ciepłej wody użytkowej. A jak to działa?
Jak działają panele fotowoltaiczne?
Podczas, gdy solary służą do podgrzewania wody użytkowej, fotowoltaika może pochwalić się szerszym zastosowaniem. Zasada działania paneli fotowoltaicznych jest taka, że światło słoneczne, które pada na ogniwo fotowoltaiczne, pochłaniane jest przez krzem. Co za tym idzie, elektrony są wprawiane w ruch powodując tym samym przepływ energii elektrycznej. W całym systemie działania instalacji fotowoltaicznej, oprócz zespołów ogniw, znajdują się falownik/inwerter, liczniki produkcji oraz zużycia prądu, i okablowanie. W zależności od rodzaju instalacji może ona zawierać też akumulator z regulatorem ładowania. Instalacja on-grid oznacza, że akumulator jest podłączony do sieci elektroenergetycznej. Nie musi być on podłączony do sieci – wtedy instalacja oznaczana jest jako off-grid. Liczy się także moc paneli – jest ona inna w przypadku fotowoltaiki dla domu, inna – przy większej ilości paneli instalowanych na przykład dla firmy.
Fotowoltaika a solary – jakie są wady, a jakie zalety?
Po porównaniu zasad działania fotowoltaiki oraz kolektorów słonecznych narzuca się teraz pytanie: jakie są wady, a jakie zalety obydwu instalacji? W co lepiej zainwestować? Odpowiedź zdaje się być oczywista. Nie jest tajemnicą już bowiem, że panele fotowoltaiczne mają dużą przewagę na kolektorami słonecznymi. Energia elektryczna, która jest przez nie produkowana może bowiem być wykorzystana na kilka sposobów. W czasie gdy solary służą do przygotowania ciepłej wody użytkowej, moduły fotowoltaiczne ogrzeją również dom czy firmę, oraz pozwolą korzystać ze sprzętów elektrycznych. Istotne jest też ustawienie paneli fotowoltaicznych i kolektorów słonecznych. Dla tych drugich najbardziej popularnym rozwiązaniem jest zainstalowanie na dachu płaskich kolektorów – tu nachylenie dachu budynku musi wynosić co najmniej 25 stopni. Miejsce musi być wystarczająco dobrze nasłonecznione. Solary są więc najbardziej użyteczne w sezonie letnim.
Kolektory słoneczne a fotowoltaika – co wybrać?
W przeciwieństwie do kolektorów słonecznych, panele fotowoltaiczne mogą znajdować się w dowolnym ale odpowiednio nasłonecznionym miejscu na działce. Mimo, że najpopularniejsze miejsce dla nich to dach, jednak nie koniecznie muszą się tam znajdować. Jedną z podstawowym zalet fotowoltaiki jest fakt, że pozwala ona sporo zaoszczędzić na rachunkach za energię elektryczną. Jeszcze więcej zaoszczędzić możesz, gdy instalacje fotowoltaiczne połączysz z pompą ciepła, jeśli posiadasz ją w swoim domu lub firmie. W zależności od tego, na który rodzaj instalacji fotowoltaicznej się zdecydujesz, masz możliwość magazynować nadwyżki produkowanej energii w przeznaczonych do tego magazynach energii, lub odsprzedawać je przez podłączenie do krajowej sieci elektroenergetycznej. Pamiętaj jednak, że panele fotowoltaiczne produkują stały prąd. Aby uzyskać konwersję na prąd przemienny, będziesz potrzebować falownika (czyli inwertera).
Zarówno panele fotowoltaiczne jak i kolektory słoneczne sprawdzają się dobrze. Mimo, że te pierwsze maja szersze zastosowanie zawsze należy kierować się potrzebami i celem, jaki chcesz osiągnąć decydując się na odnawialne źródła energii.
Zobacz też nasz poprzedni artykuł Ile paneli fotowoltaicznych na 1kw ?
