Popularność fotowoltaiki w ostatnich latach rosła w dużym tempie. Wzrastające ceny energii przekonywały kolejne osoby do szukania bardziej opłacalnych sposobów zaopatrywania się w energię. Zachętą do tego były i są, dopłaty i wsparcie z różnych programów, które zwiększały opłacalność inwestycji i skracały czas zwrotu z niej. Zmiany wprowadzone nowelizacją z dnia 17 września 2021 r. ustawy o odnawialnych źródłach energii, weszły w życie od dnia 1 kwietnia 2022 r. i zmieniły sytuację na rynku odnawialnej energii. W głównej mierze zmiany te dotyczą sposobu rozliczania należności związanych z produkowaną i odbieraną energią. Ich wdrożenie było podyktowane koniecznością dostosowania polskich przepisów do dyrektywy unijnej, która zakłada, że prosumenci powinni uczestniczyć w kosztach dystrybucji energii. Zmieniło to diametralnie warunki na rynku fotowoltaiki i dało początek pytaniom czy fotowoltaika na nowych warunkach się opłaca.
Fotowoltaika – czy się opłaca?
Produkcja energii elektrycznej przed zmianami była bardzo prosta i korzystna dla prosumentów. Opłacalność fotowoltaiki, przy takim sposobie rozliczania była wysoka i prosta do przewidzenia. Obecnie sytuacja nie jest tak klarowna i pozostawia wiele pytań, ale na pewno nie powoduje, że nagle z miesiąca na miesiąc inwestowanie w fotowoltaikę przestało się opłacać. Instalacje fotowoltaiczne były i są opłacalne, ale obecnie na trochę innych warunkach. Przed zmianami produkowana przez instalację fotowoltaiczną energia była rozliczana w systemie opustów (net-metering). Prosument mógł jej nadwyżkę po prostu oddać do sieci, a w razie potrzeby potem odebrać całkowicie bezpłatnie do 80% jej wartości. Obecnie system opustów został zastąpiony net billingiem. To zupełnie nowy sposób rozliczania produkowanej i zużywanej energii w oparciu o ceny na Towarowej Giełdzie Energii elektrycznej.
Czy opłaca się zakładać fotowoltaikę?
Odpowiedz na to pytanie możemy rozpocząć od wytłumaczenia czym jest net billing. System ten polega on na tym, że produkowaną energię zużywamy w czasie rzeczywistym na swoje potrzeby, a nadwyżki energii z instalacji fotowoltaicznej odsprzedajemy operatorowi. Wartość „oddanej” energii będzie wyceniona na podstawie średniomiesięcznej ceny obowiązującej na TGE (Towarowej Giełdzie Energii), a od 1 lipca 2024 r. według godzinowej ceny giełdowej. Nie dostaniemy jednak zapłaty od razu. Należność za sprzedaną energię będzie księgowana na specjalnym koncie rozliczeniowym w ramach depozytu prosumenckiego. Gdy będziemy potrzebować energii elektrycznej z sieci energetycznej, sprzedawca sprzeda nam ją po cenie rynkowej i rozliczy zakup energii ze środków zgromadzonych w depozycie. Jeżeli środków będzie za mało, będzie trzeba dopłacić różnicę z własnych pieniędzy. Rozliczenie należności ma się odbywać co 12 miesięcy. Gdy okaże się, że po roku w depozycie będzie obecna nadwyżka, sprzedawca musi zwrócić ją prosumentowi. Niestety nie w pełnej kwocie lecz, tylko do 20% wartości energii wprowadzonej do sieci w danym miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot. Nowy system rozliczeń i sposób sprzedaży energii w dalszym ciągu pozostawia wiele pytań dotyczących opłacalności fotowoltaiki, lecz stale rosnące ceny energii elektrycznej sprawiają, że jej opłacalność nadal utrzymuje się na satysfakcjonującym poziomie.
Fotowoltaika zmiany 2022 rok. Opłacalność fotowoltaiki
Opłacalność instalacji fotowoltaicznych w 2022 roku na pewno nie spadła nagle do zera z powodu zmian w sposobach jej rozliczania. Pierwsza rzeczą jaką widzimy, jest wydłużenie się okresu zwrotu z tego typu inwestycji. Nie jest to duży wzrost i nie powinien wpływać na podjęcie decyzji o założeniu swojej instalacji pv, ponieważ musimy tutaj wspomnieć o stale rosnących kosztach za energię elektryczną. Wszystkie analizy wskazują na to, że koszt energii elektrycznej będzie wzrastał jeszcze przez długi czas. Sprawia to, że zwrócenie się w stronę odnawialnych źródeł energii staje się koniecznością.
Jak wygląda rozliczenie za energię od 1 lipca 2022?
W przypadku nowego sposobu rozlicznia się najważniejszym aspektem jest bieżące wykorzystanie produkowanej energii elektrycznej. Nie chcąc „tracić” na różnicach między ceną sprzedaży, a ceną zakupu warto tak gospodarować zużyciem prądu w swoim domu aby jak największa ilość energii była konsumowana na bieżąco. Można to odpowiednio zorganizować zmieniając sposób ogrzewania ciepłej wody użytkowej, montując magazyny energii i planując pracę takich urządzeń jak pralka, czy zmywarka na godziny szczytu. Nowy system rozliczenia energii elektrycznej ma wpłynąć na zwiększenie konsumpcji w godzinach maksymalnej produkcji i odciążenie systemu przesyłowego. Dodatkowo powoduje on możliwość lepszego dopasowania instalacji pv do naszych potrzeb. W poprzedniej metodzie rozliczania najczęściej wielkość montowanej instalacji był zawyżany o około 20-30 % po to aby jak najwięcej energii elektrycznej wprowadzić do systemu. Obecnie gdy oddawanie nadwyżki energii jest dla nas mało opłacalne, możemy zaoszczędzić już na początku. Montując instalację dopasowaną idealnie do naszych potrzeb. Również odpowiednie wykorzystanie produkowanej energii wpływa na opłacalność całej instalacji.
Czy fotowoltaika nadal się opłaca?
Montaż opłacalnej instalacji fotowoltaicznej zależy od kilku czynników. Pierwszym podstawowym jest wysokość naszych rachunków. Jeżeli mamy bardzo małe zużycie prądu i nie planujemy go zwiększać inwestycja w prywatną instalację może być nie opłacalne. Drugim powodem decydującym o opłacalności jest brak możliwości zamontowania instalacji na dachu. Czy to w z powodu stanu technicznego pokrycia. czy na przykład nachylenia na stronę północną i duże zacienienie. Warto wtedy rozważyć instalacje na gruncie. Opłacalność inwestycji dodatkowo poprawiają dostępne cały czas programy wsparcia dla osób planujących zamontowanie instalacji fotowoltaicznej. Z dotacji można skorzystać z Programu Mój Prąd, Czyste powietrze czy ulgi termomodernizacyjnej. Skorzystanie z dotacji, jest w stanie skrócić czas zwrotu z fotowoltaiki nawet o kilka lat. Jak możecie przeczytać instalacja fotowoltaiczna nadal jest opłacalną formą zmniejszenia rachunków za energię elektryczną.
Zobacz też nasz wpis Solary, czy fotowoltaika – na co się zdecydować?
